Dấu hiệu sớm của xơ gan

Nguyễn Văn Thế (nguyenthe@gmail.com)

Xơ gan là quá trình tổn thương gan có tính chất lan tỏa, kéo dài ở gan diễn đạt bằng: viêm, hoại đàng hoàng bào nhu mô gan, tăng sinh xơ của tổ chức liên kết tạo sẹo xơ hóa và hình thành các hạt tái tạo từ tế bào gan còn nguyên vẹn, làm đảo lộn cấu trúc bình thường dẫn tới hình thành các u cục trong nhu mô gan, làm mất dần đi chức năng của gan. Có nhiều nguyên do dẫn đến xơ gan. Viêm gan virut B được xem là duyên do hàng đầu dẫn đến bệnh xơ gan. Theo thống kê có khoảng 20% số người nhiễm viêm gan virut có khả năng biến chứng thành xơ gan; xơ gan do rượu đứng thứ 2 chỉ sau viêm gan virut; xơ gan do gan nhiễm mỡ; xơ gan do ứ mật: mật bị đọng do viêm, tắc đường mật; xơ gan do nhiễm độc: hóa chất và một số thuốc (isoniazid, rifamid, methotrexate, phenylbutazon...).

Ngoài ra còn một số nguyên do khác cũng gây nên bệnh xơ gan như: ký sinh trùng sán máng, sán lá gan, xơ gan do lách to (do sốt rét hoặc do lách to không rõ căn do)... Ở tuổi đầu của bệnh, các triệu chứng lâm sàng thường không rõ hoặc rất nhẹ với các diễn tả tiêu biểu như: ăn không ngon miệng, chán ăn, tình trạng này kéo dài dẫn tới việc sút cân, cơ thể gầy đi chóng vánh; đau tức vùng bụng hoặc đầy bụng, buồn nôn; ngứa là triệu chứng khá phổ quát, ngứa chính yếu ở tay chân và lưng; thân mỏi mệt. tuổi nặng (xơ gan mất bù): ở giai đoạn này chức năng gan kém hẳn và suy yếu chóng vánh, người bệnh bắt đầu cảm thấy các triệu chứng rõ ràng hơn như: đau hạ sườn phải: những cơn đau có thể xuất hiện thành nhiều lần trong ngày và thường không kéo dài, vàng da, phù chân, bụng to (cổ trướng). Để phát hiện sớm, cần định kỳ thăm khám sức khỏe (xét nghiệm máu phát hiện sự tăng men gan) hoặc siêu thanh gan.

BS. Hoàng Văn Thái