Kế hoạch triển khai bí mật tên lửa hạt nhân và hàng chục ngàn lính Liên Xô đến Cuba cách đây 56 năm vẫn được coi là một trong những chiến dịch quân sự tuyệt nhất trong lịch sử nước Nga, theo RBTH.
Trong lịch sử, kế hoạch này vẫn được biết đến với sự kiện tạo nên Khủng hoảng hoả tiễn Cuba và thường được xem là phút giây mà Chiến tranh Lạnh tiến gần nhất đến một cuộc xung đột hạt nhân.
Lên kế hoạch
Năm 1962, Chiến tranh Lạnh nổ ra đã khiến tình hình thế giới trở thành căng thẳng và Liên Xô bị đe dọa bởi Mỹ, quốc gia có nhiều khí giới hạt nhân hơn hẳn. Người Mỹ có 6.000 đầu đạn có khả năng nhắm đích vào cương vực Liên Xô, trong khi Moscow ở phía trái lại chỉ có 300 đầu đạn.
Điện Kremlin cảm thấy bản thân có thể bị tổn thương bất kỳ lúc nào từ hoả tiễn hạt nhân mà Mỹ đặt ở Tây Đức, Hà Lan và Bỉ. Nhưng thậm chí còn hiểm hơn là các tên lửa được đặt ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1961, giúp phương Tây có thể tiến công Moscow chớp nhoáng chỉ trong 10 phút. Nếu chiến tranh nổ ra, Liên Xô sẽ không có thời kì để phản công.
Tại thời điểm này, Moscow bắt đầu tìm đến sự hiệp tác từ người anh em Cuba, nhà nước từng lớp chủ nghĩa do lãnh tụ Fidel Castro đứng đầu. Sau khi Havana quốc hữu hóa quơ tài sản của người Mỹ, Washington đã áp đặt lệnh cấm vận kinh tế.
cộng tác với Liên Xô là cách tốt nhất để Cuba có thể chống chọi lại sức ép dồn nén từ bên ngoài và nhận được nguồn trợ giúp lương thực, nhiên liệu và khí giới như máy bay, xe tăng.
Trong lúc quan hệ giữa Cuba và Mỹ găng tay, Moscow thuyết phục lãnh đạo Fidel Castro rằng chỉ có khí giới hạt nhân mới có thể buộc Tổng thống John Kennedy đối với người dân Cuba một cách bình đẳng. Do đó, nhà lãnh đạo Cuba đồng ý khai triển các hoả tiễn của Liên Xô trên cương vực của mình.
Rủi ro khó lường
thống chế Ivan Bagramyan.
Mỹ luôn theo dõi kỹ càng mọi chuyến hàng đến Cuba, đó là lý do vì sao Liên Xô phải chuyển vận tên lửa trong bí hiểm. thống chế Ivan Bagramyan đã lên kế hoạch cho một chiến dịch bí mật, mã hiệu là "Anadyr" (một tỉnh thành ở miền Bắc nước Nga). Tên mã này được cho là dễ gây nhầm lẫn cho tình báo Mỹ.
Những người lính tham gia được cung cấp giày, ván trượt và được thông tin rằng họ sẽ đến Chukhotka. Trong khi đó các tên lửa hạt nhân được ngụy trang như những thiết bị nông nghiệp. Chỉ có một số rất ít quan chức Liên Xô hàng đầu mới biết mục đích thực thụ của sứ mạng này.
Người trước nhất bay tới Cuba là các sĩ quan quân đội chịu bổn phận lắp ráp các hệ thống tên lửa. Tuy nhiên, các chuyến đi tiếp theo nhằm mang 50.000 bộ đội khác tới quốc gia Nam Mỹ lại không phải một điều dễ dàng.
Các con tàu chở lính đã xuất hành hàng loạt từ 8 cảng của Liên Xô. Những người người lính đã phải qua nhiều tuần trú ngụ dưới boong tàu để không bị các phi cơ giám sát của Mỹ phát hiện. Con tàu trước hết cập bến Cuba là vào ngày 10/7/1962.
Hành trình dài
Con tàu ngụy trang của Liên Xô mang hoả tiễn đến Cuba.
Ngay bản thân những người lính cũng không biết họ đang đi đâu và đến thuyền trưởng của họ cùng chỉ biết được điểm đến thực sự sau một tuần phát xuất. Chỉ huy con tàu sẽ nhận được ba phong bì niêm phong sẽ hướng dẫn các tuyến đường, mỗi lộ trình chỉ được mở từng bao thơ theo trình tự nghiêm nhặt.
"trước hết, thuyền trưởng được lệnh chuyển hướng qua cảng Bosporus, sau đó lập hải trình tới Gibraltar và chỉ khi ra đến Đại Tây Dương, ông mới biết được điểm đến cuối cùng của mình là Cuba", Alexander Feklisov, một nhà nghiên cứu Liên Xô nói với RBTH.
Thiếu tá Nikolai Obidin nhớ lại trong cuốn hồi ký của mình: "Theo lệnh cấp trên, chúng tôi từ từ mở ra bao thơ bí mật. Ở đó, nó được viết: 'Đến Cuba, cảng Havana’. Thật là quá bất ngờ! Đó là lý do vì sao Raul Castro, Bộ trưởng Quốc phòng của họ đã đến Moscow trước đó.
Nhưng ngay sau khi chúng tôi vượt qua vùng Azores, tàu bay Mỹ bắt đầu bay qua đầu chúng tôi. Họ bay rất thấp, rõ ràng đã hiểu rằng có điều gì kỳ lạ đang diễn ra.
Sau đó, chúng tôi bắt đầu nhìn thấy tàu hải quân của họ. Tàu trước nhất đến và sau đó hai tàu khác cũng chờ tới. Họ lấp láy đèn và hỏi qua radio: 'Hãy cho chúng tôi biết điểm đến của bạn và hàng hóa trên tàu là gì'. Chúng tôi đáp: 'Hàng hóa là đồ thương mại, chúng tôi đến nơi mình cần phải đến'".
Do thuộc tính bí hiểm của nhiệm vụ, các bộ đội Xô Viết làm bộ là dân thường. Sau khi thực hiện một số hình thức kiểm tra, các máy bay trinh sát viên của Mỹ đã bị thuyết phục rằng đây chỉ là các tàu chở than và khách du lịch. Đã không có bất kỳ sơ hở nào trên các con tàu mang khí giới hạt nhân và quân lính. Cứ thế, những hoả tiễn trước tiên đã đến Cuba vào đầu tháng 9.
Kế hoạch vỡ lở
máy bay bằng P2V Neptune của Mỹ bay trên một tàu chở hàng của Liên Xô trong cuộc khủng hoảng hoả tiễn Cuba.
Bằng nhiều cách tình cờ, vận may luôn mỉm cười với Liên Xô. Vào ngày 9/9, người Trung Quốc bắn hạ một máy bay trinh sát viên của Mỹ trong không phận nước này, kéo thi bằng tài xế máythi bằng lái xe a1thi bằng lái a1thi bằng A1 sự để ý của Washington về châu Á. Phải đến ngày 14/10, máy bay trinh sát U2 quay trở lại Cuba mới phát hiện ra các hoả tiễn của Liên Xô.
"Những bức ảnh chụp bởi máy bay thám thính đã gây sốc cho các tướng lĩnh Mỹ. Vào ngày 16/10, Tổng thống Kennedy đã biết được vị trí các bệ phóng hoả tiễn được lắp đặt. Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba chính thức bắt đầu vào ngày 16/10", theo nhà nghiên cứu Feklisov.
Vào ngày 20/10, Mỹ ra quyết định phong tỏa tất tật Cuba và triển khai hải quân ra trận chỉ vài ngày sau đó. Ngày 25/10, Mỹ ban bố chứng cớ về việc Liên Xô khai triển tên lửa tại Cuba trong một phiên họp của liên hiệp Quốc.
Liên Xô sau đó ra lệnh cho bít tất các tàu ở Đại Tây Dương trở về nhà. Các hoả tiễn R-14 của Liên Xô đặt ở Cuba thời đó được cho là có thể phá hủy mọi đích trên bờ cõi nước Mỹ trừ các bang vùng Tây Bắc.
Khi bắt đầu cuộc khủng hoảng, có 36 tên lửa hạt nhân của Liên Xô được khai triển tại Cuba.
Các cuộc thương thảo bí mật giữa Mỹ và Liên Xô bắt đầu vào ngày 26/10, và một thỏa hiệp đã đạt được: Washington hứa sẽ loại bỏ tên lửa ra khỏi Thổ Nhĩ Kỳ và Moscow hứa rút hoả tiễn khỏi bờ cõi Cuba.
Với việc mối đe dọa tên lửa rút khỏi Thổ Nhĩ Kỳ, Liên Xô coi Chiến dịch Anadyr đã thành công một cách vượt ngoài trông chờ. Vào năm 1963, hàng trăm sĩ quan Liên Xô được trao thưởng vì chiến công này.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét