Sau 6 năm thương thảo, mới đây, Hiệp định Đối tác tự nguyện về thực thi lâm luật, quản trị rừng và thương nghiệp lâm thổ sản (VPA/FLEGT) giữa Việt Nam và EU đã chính thức ký kết. Động thái này được nhận định sẽ mở ra cơ hội rất lớn xúc tiến XK gỗ vào thị trường đầy tiềm năng này.
Xuất khẩu tăng gấp đôi
Ông Phạm Văn Điển-Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) đánh giá: hiệp nghị VPA/FLEGT đã tạo cho Việt Nam vị thế lớn khi tham dự thị trường và chuỗi giá trị gỗ toàn cầu. tham gia hiệp nghị, Việt Nam có cách làm chuyên nghiệp hơn, công khai, sáng tỏ và hạp với các công ước, tiêu chuẩn của quốc tế. Đây chính là yếu tố cấu thành giá trị ngành gỗ trong tương lai. Bên cạnh đó, khi tham gia hiệp nghị này, Việt Nam còn có thời cơ ứng dụng công nghệ cao vào ngành chế biến, tạo ra các sản phẩm gỗ đẹp hơn, có giá trị cao hơn. Ví dụ, gỗ thành phẩm bình thường chỉ có giá 1.400-1.800USD/m3, song nếu ứng dụng công nghệ cao giá thành sẽ lên tới 4.000 USD/m3 gỗ thành phẩm. rút cục, Hiệp định VPA/FLEGT đem đến cho ngành gỗ Việt thị trường vô cùng rộng lớn, không sợ ế hàng, không lo bị ép giá.
Phân tích cụ thể hơn về tiềm năng tăng trưởng XK gỗ vào EU nhờ hiệp nghị VPA/FLEGT, ông Nguyễn Tôn Quyền-Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam cho hay: Những năm gần đây, thương nghiệp gỗ, đồ gỗ trong nước và trên thế giới tăng trưởng mạnh, Việt Nam đã vươn lên trở nên nước đứng thứ 5 thế giới và số 1 châu Á trong lĩnh vực XK gỗ và lâm thổ sản. Đồ gỗ của Việt Nam được tiêu thụ tại 120 nhà nước và vùng lãnh thổ trên thế giới với các thị trường chính là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, EU.
Với riêng EU, đây được coi là thị trường hết sức quan yếu với gỗ Việt. Dễ thấy, việc ký Hiệp định VPA/FLEGT sẽ giúp các sản phẩm gỗ XK trực tiếp vào 28 nước châu Âu mà không cần phải qua một nước trung gian nào. "Tôi dự đoán trong vài năm nữa, kim ngạch XK gỗ sang EU sẽ tăng gấp đôi, từ 700 triệu USD hiện giờ lên hơn 1 tỷ USD. quan trọng hơn, Hiệp định VPA/FLEGT sẽ giúp Việt Nam cải thiện thể chế về quản lý rừng, giải quyết tình trạng khai thác và thương nghiệp gỗ trái phép, góp phần phát triển bền vững ngành chế biến gỗ XK”, ông Quyền nhấn mạnh.
|
Theo Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT): Giá trị XK lâm thổ sản chính 10 tháng đầu năm ước đạt 7,612 tỷ USD (bằng 84% kế hoạch năm); tăng 16,12% so với cùng kỳ năm 2017; chiếm 23,37% tổng giá trị kim ngạch XK toàn ngành. Trong đó: Gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt 7,23 tỷ USD, tăng 16,12%. Giá trị xuất siêu của lâm thổ sản chính 10 tháng ước đạt 5,72 tỷ USD. Thị trường XK cốt tử là các quốc gia: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và EU, chiếm khoảng 87% kim ngạch XK. Trong 9 tháng đầu năm nay, giá trị XK tại các thị trường chính này đều có tăng trưởng tốt so với cùng kỳ 2017. |
Doanh nghiệp chủ động chuyên nghiệp hóa
Theo một số chuyên gia, dù mở ra nhiều dịp cho XK gỗ sang thị trường EU rộng lớn, song Hiệp định VPA/FLEGT cũng đặt ra không ít thách thức cho ngành công nghiệp chế biến, XK gỗ. Khi Hiệp định này đi vào thực thi sẽ ảnh hưởng đến sờ soạng các DN, kể cả những DN không tham dự thị trường XK, bởi Hiệp định yêu cầu và đề cao rất rõ tính minh bạch của nguyên liệu gỗ. Đây là điều mà từ trước đến nay chỉ những DN tham gia XK mới cần quan tâm tới. Điều này đòi hỏi các DN phải sinh sản minh bạch hơn, tuân đúng theo yêu cầu của Hiệp định.
liên can tới vấn đề khó khăn, thách thức đặt ra từ Hiệp định VPA/FLEGT, ông Nguyễn Tôn Quyền cho hay: Với VPA/FLEGT, 100% gỗ XK vào EU phải là gỗ hợp pháp. Dù DN dùng gỗ nguyên liệu trong nước hay NK vẫn phải đảm bảo đầy đủ hồ sơ, giấy má chứng minh tính hợp pháp của gỗ. Như vậy, DN phải thực hiện nhiều công đoạn để bảo đảm truy xuất nguồn cội gỗ rõ ràng, khiến gia tăng hoài. Tuy vậy, ông Quyền cũng khẳng định: “Đây là một đòi hỏi thế tất của thị trường thế giới. Ví dụ ở Mỹ là Đạo luật Lacey Act cũng với nội dung rưa rứa VPA/FLEGT về bổn phận giải trình cội nguồn gỗ. thành thử, để giữ vững thị trường XK, bản thân các DN phải chuyên nghiệp hóa trong mọi khâu của quá trình sinh sản kinh doanh, nâng cao nhận thức cho hàng ngũ lãnh đạo, công nhân để thực hành nghiêm trang các yêu cầu đặt ra”, ông Quyền nói.
Nhằm tận dụng tốt thời cơ mở ra từ Hiệp định VPA/FLEGT, theo ông Phạm Văn Điển: “Chúng ta phải hành động, mà thực tại là đã hành động từ lâu. Một loạt công việc như hệ thống pháp luật có bước tiến, thu nhận ý kiến cả trong và ngoài nước sao cho có lợi chung. Về việc hỗ trợ cho dân cày, mỗi địa phương có cách làm khác nhau, sao cho xúc tiến việc trồng rừng, sinh sản phát triển vững bền. Về cỗi nguồn gỗ NK, chúng ta có NK gỗ từ Campuchia, Nam Phi, Cameroon nhưng đã giảm đi nhiều. NK gỗ từ Campuchia cũng giảm 3 -4 lần”.
Xung quanh câu chuyện xúc tiến sinh sản, XK gỗ nói chung và XK vào thị trường EU nói riêng, ông Hà Sỹ Đồng- Ủy viên Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội, Phó đoàn trưởng Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị nêu ý kiến: Trong năm 2017 tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội đã phê chuẩn Luật Lâm nghiệp, có hiệu lực từ ngày 1/1/2019. Có thể khẳng định đây là cầu tiêu pháp lý giúp ngành sẽ có bước phát triển cao hơn, là cơ sở để làm tốt hơn công tác quản lý quốc gia về bảo vệ rừng. Tuy nhiên, Việt Nam cũng cần thấy rõ những thách thức, dịp khi tham dự hội nhập với ngành lâm nghiệp thế giới. “Thời gian tới, chúng tôi mong Bộ NN&PTNT sẽ cụ thể hóa hơn nữa chính sách giao đất, khoán rừng với chủ hộ; song song giúp các chủ rừng sớm có Chứng chỉ quản lý rừng vững bền rừng (FSC) để làm tốt hơn nữa việc quản lý, nâng cao việc khẩn hoang và sinh sản từ rừng; khuyến khích các hiệp tác xã kết liên với nhau để xây dựng chứng chỉ dựa trên sự liên doanh kết liên với nhau”, ông Đồng nói.
Bà Tô Kim Liên - Giám đốc trọng tâm giáo dục và phát triển (CED):
Hiệp định VPA/FLEGT mở ra nhiều tiềm năng xuất khẩu sang thị trường khác ngoài EU
Việc ký kết hiệp nghị VPA/FLEGT không chỉ giúp Việt Nam mở mang thị trường XK gỗ vào EU, mà còn có thể XK vào nhiều thị trường khác. Nói cách khác, hiệp nghị sẽ có tác động kép.
hiện nay, không chỉ riêng EU có quy chế về gỗ hợp pháp, mà Hoa Kỳ còn có Đạo luật Lacey trước cả EU. na ná, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đã ban hành luật dùng gỗ sạch, hoặc gỗ vững bền. Trong các thị trường XK gỗ nhiều nhất hiện giờ (Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Australia) thì 5 thị trường đã có quy định, chỉ còn Trung Quốc là chưa. Do đó, khi Việt Nam thương thảo Hiệp định VPA/FLEGT, các bạn hàng Hoa Kỳ cũng rất đợi mong Việt Nam sẽ thực hiện được gì.
Khi thực hành Hiệp định, hệ thống luật pháp của Việt Nam sẽ được cải thiện nhiều, từ đó không những sẽ mở mang thị trường EU mà còn mở rộng ra nhiều thị trường khác, có tiềm năng tăng trưởng từ 10-15%. Một tin mừng là ngay cả khi Hiệp định chưa ký, các đơn hàng đã tăng lên rất nhiều vì khách hàng tin cẩn Việt Nam đã có những cam kết thực hành Hiệp định, trong đó thị trường Hoa Kỳ là đối tác vô cùng quan trọng.
N.T
Theo Thanh Nguyễn
Hải quan
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét