Dẫn cô con gái trông khá đôn hậu, dè dặt tới trọng điểm tham mưu tâm lý, chị Nguyễn Thị Hà (Hải Dương) kể, con gái chị là học trò giỏi suốt từ nhỏ và đang là lớp trưởng. Mấy tuần trước, cô giáo thông tin gần đây con hay nắm tay, ôm một bạn trai cùng lớp. Có lần cả lớp đi dã ngoại, hai cô cậu còn đi chơi riêng.
Hỏi xa xôi con không kể, lại thấy cháu hay chúi mũi vào điện thoại, chị Hà lén xem trang cá nhân chủ nghĩa của con thì sững sờ khi thấy những đoạn chát với nhóm bạn, trong đó, tụi nhỏ nói những từ khôn cùng bậy bạ, còn kể việc đứa này ngủ với đứa kia, chuyện quan hệ, yêu đương khiến người lớn cũng phát ngượng.
"Tôi không dám nói đã biết chuyện, sợ con bé khùng lên, chỉ cố gợi chuyện mà nó không chịu hé miệng. Tôi sợ cứ thế này thì con hỏng mất", chị Hà tâm can.
Thạc sĩ Lã Linh Nga, giám đốc trung tâm nghiên cứu và vận dụng khoa học tâm lý - giáo dục (phố vọng, Hà Nội), cho biết, sau khi trò chuyện với con chị Hà - một cô bé nhẹ nhàng, từ tốn, bà khá bất ngờ. Cô bé chia sẻ vì thấy tụi bạn ai cũng nói tục khi chat nên bắt chước, thấy hay hay và dần quen. Với các em, Facebook là nơi có thể nói, làm gì tùy thích vì không ai biết. Em không hề lường được hiểm nguy nếu có người đọc được những điều này.
Bà Lã Linh Nga cho biết, rất nhiều cha mẹ sốc khi biết những nội dung con mình nói chuyện, chia sẻ trên Facebook. Nó có thể rất thô lỗ, không hiệp lứa tuổi, khác xa vắng con biểu hiện bên ngoài. Trẻ chưa lường được những nguy hiểm thật từ thế giới ảo. Lời nói gió bay nhưng chữ thì có thể ảnh hưởng tới tâm lý, cuộc sống, thậm chí là tính mạng người khác.
Dùng Facebook khi còn nhỏ có thể khiến trẻ phải đối mặt với nhiều cạm bẫy trên mạng. Ảnh: MT. |
Bà Nga minh chứng bằng một trường vừa tham mưu vài tháng trước. Cô bé tên Ngọc, 15 tuổi ở Hà Đông, Hà Nội, được mẹ đưa tới vì mấy lần em đã rạch tay. Khi bố mẹ hỏi, em không nói lý do. Trước đó, Ngọc là cô bé vui tươi, học giỏi và được nhiều bạn quý mến vì hòa nhã.
Sau khi chuyện trò với nhà tâm lý, Ngọc kể, từ hai tuần trước, em liên tiếp được mấy người bạn thân gửi cho hình chụp các đoạn chat của vài nhóm bạn cùng lớp. Nội dung các cuộc đàm đạo là nói xấu Ngọc, bịa đặt chuyện em đã quan hệ với nhiều bạn trai. "Cháu thấy buồn và ức quá, không muốn đi học nữa và muốn chết", Ngọc phân vua.
Sau khi được tham vấn, cộng với việc bác mẹ em nhờ bạn bè, thầy cô ngầm tác động, Ngọc đã trở lại trường với tâm cảnh hăng hái hơn.
"Kỹ năng sử dụng mạng xã hội, tuyển lựa tin tức, nội dung nào để chia sẻ... là điều cực kỳ quan trọng nhưng ngay cả người lớn cũng chưa hiểu rõ nên hoàn toàn không hướng dẫn cho trẻ, khiến các em dễ gặp những mối nguy khó ngờ", bà Linh Nga thổ lộ.
Điều đáng lo ngại nhất, theo bà, là hiện giờ, quá nhiều bố mẹ cho con thoải mái sử dụng điện thoại từ nhỏ. Đến khi thấy con quá mài miệt với thiết bị, chịu ảnh hưởng xấu từ mạng tầng lớp, thì phụ huynh mới choáng choàng ngăn cấm nhưng gặp phải sự chống đối quyết liệt của trẻ.
Theo nhà tâm lý, ba má cần chỉ dẫn con biết những điều có ích cũng như ác hại của mạng xã hội, biết cách chọn lựa kết thân, trang tương tác, dùng ngôn từ phù hợp... Khi lập account cho trẻ, cần thống nhất với con các nguyên tắc sử dụng ngay từ đầu, như không mang về phòng riêng, phải giao lại điện thoại cho cha mẹ trước khi đi ngủ...
"Nhiều trường hợp ba má không kiểm soát, trẻ dùng điện thoại lướt mạng, chat tới 2-3h sáng, ngày lãng, bỏ học", bà Nga cho biết. Theo chuyên gia, khi con trưởng thành hơn - ở cấp 3 hay lúc bố mẹ đích thực tin cậy khả năng quản lý cá nhân thì mới có thể nới lỏng.
Khảo sát nhanh của VnExpress trên 170 phụ huynh cho thấy có 8% bác mẹ cho con dùng Facebook thoải mái, không hề kiểm soát việc con dùng. Việc này dễ khiến trẻ kết nạp các thông báo méo mó từ cộng đồng. |
Có cùng ý kiến này, thạc sĩ tâm lý Phạm Đức Chuẩn, trung tâm nghiên cứu tâm lý NT (Huỳnh Thúc Kháng, Hà Nội) cho biết, ở các nước phát triển, dù rất trọng quyền tây riêng của trẻ nhưng bố mẹ luôn kiểm soát rất nghiêm việc con dùng điện thoại và mạng tầng lớp. Những phần mềm giới hạn thời gian, nội dung trang xem được trực tiếp cài vào các thiết bị. Thậm chí thiết bị của trẻ được nối với máy của bác mẹ.
Ông Chuẩn cho biết, nhiều cha mẹ Việt chưa lường được những nguy cơ rình rập khi buông lỏng cho con cái sử dụng điện thoại, Facebook, nhất là với trẻ nhỏ.
Ông san sớt một trường hợp với khách hàng là một cậu bé lớp 5.
Cậu bé Nhân thích một bạn gái trong lớp và đã lập nick Facebook trên iPad để chat với cô bé. Nhân đãi đằng tình cảm, hứa sau này lớn sẽ đám cưới, làm ra nhiều tiền mua quà, mua nhà cho "vợ". Cậu còn kể tên mấy bạn gái khác thích mình nhưng "tớ chỉ yêu mỗi cậu thôi".
Không ngờ bé gái đã chụp lại sờ soạng các đoạn chat rồi gửi cho các bạn, câu chuyện râm ran khắp lớp. Cậu nhóc bị trêu trọc hổ hang nên cố định đòi chuyển trường, nhưng không nói lý do. Cuối cùng, phụ huynh đành đồng ý với yêu cầu được đến trọng tâm tư vấn tâm lý của con.
"Cháu kể chú nghe chuyện này, chú phải hứa giữ bí hiểm và nói làm sao thuyết phục được bố mẹ chuyển trường cho cháu", cậu bé giao hẹn.
Theo các chuyên gia, một yếu tố khiến trẻ dễ bị lôi kéo vào thế giới ảo, là sự mất kết nối thật trong gia đình. "Như trường hợp bé Nhân, nếu bác mẹ gần gụi, đủ để con tin cẩn thì bé hoàn toàn có thể san sẻ vấn đề mình gặp phải với ba má, không cần tìm tới nhà tâm lý", ông Chuẩn san sớt.
Vương Linh
*Tên một số nhân vật trong bài đã được thay đổi
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét