Với khách du lịch, Paris có thể là một điểm đến quyến rũ bởi vẻ cổ kính và sang trọng. Nhưng với cư dân tại đây, thành thị trẻ trung và hiện đại không thua kém bất cứ nơi nào.
Trung tâm ươm tạo khởi nghiệp (Startup Campus) lớn nhất thế giới nằm ở Paris. thành thị đang có những dự án khá sáng tạo như: School 42 (mô hình học tập ngang hàng miễn phí 24/7); Open Collective (hình thức tài trợ tài chính mới); Open Street Map (bản đồ có thể chỉnh sửa miễn phí) hay My Voice (nhận trực tiếp ý kiến người dân về chính sách)...
|
|
Một góc trong vườn ươm khởi nghiệp lớn nhất thế giới ở Paris. Ảnh: Station F |
“Từ một hệ thống kinh tế tập trung, đầu tư vào các tập đoàn công nghiệp và dịch vụ liên quốc gia, chính phủ Pháp và các thị thành lớn như Paris, Lyon, Lille đã bạo dạn thử nghiệm triển khai các sáng kiến và dự án về luật, đầu tư, công nghệ, quản lý đổi mới sáng tạo, hướng đến việc đưa các doanh nghiệp vừa và nhỏ thành động lực phát triển của nền kinh tế Pháp trong quá trình phát triển kinh tế số”, ông Vũ Ngọc Anh - Sáng lập viên của Diễn đàn Kinh tế số Việt Nam nói.
Nguồn cảm hứng về Paris được ông Ngọc Anh chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế số Việt Nam (VDE Forum) vừa qua. Nhiều chuyên gia cho rằng, với hiệu suất kinh tế vượt trội, các mô hình kinh tế mới đang tạo ra những biến đổi căn bản trong nhiều ngành công nghiệp, từ thông tin truyền thông, giải trí, giáo dục đào tạo đến liên lạc vận tải, khách sạn, phân phối, bán buôn và bán buôn... Việc cần thiết của Việt Nam là xây dựng được nền kinh tế số bài bản, để đích thực tiến lên thời 4.0 chứ không phải là khẩu hiệu.
Ngổn ngang dữ liệu
"Muốn xây dựng chính phủ số và kinh tế số thì cần phải có hạ tầng số. Chúng ta có mạng 4G rồi sắp lên 5G nhưng quan trọng là dữ liệu. Dữ liệu của chúng ta phân tán, chưa san sớt và kết nối được", Giáo sư Hồ Tú Bảo - Viện khoa học và công nghệ tiên tiến Nhật Bản nhận xét.
Trong nền kinh tế số, dữ liệu là tài nguyên. Từ dữ liệu, các mô hình số hóa tạo ra những dịch vụ cá nhân chủ nghĩa hóa tối ưu và tận dụng hiệu quả nguồn lực xã hội nhàn rỗi. "Phải có đích và lộ trình về khoa học dữ liệu. Hiểu nó trước đã rồi tính chuyện dài hơn", Giáo sư Bảo nói.
Nền tảng của kinh tế số hình thành khi dữ liệu của tổ quốc được liên thông và mở ra nhất định để cộng đồng dùng. Đó là điều Việt Nam chưa có. Ông Vũ Ngọc Anh cho biết, một trong bốn nguyên tắc tiếp cận kinh tế số của Paris là có dữ liệu mở như tài sản chung của từng lớp. Doanh nghiệp vừa và nhỏ, cơ quan quản lý có thể tận dụng nó để phát triển, chuyển đổi.
|
|
Camera giao thông tại ngã ba Xã Đàn - Phạm Ngọc Thạch (quận Đống Đa, Hà Nội). Ảnh: Phương Sơn |
Ông Nguyễn Thành Phúc - Cục trưởng Cục Tin học hoá (Bộ thông tin và Truyền thông) kể 3 lý do mà nguồn dữ liệu mở ở Việt Nam chưa phát triển.
"Thứ nhất, nhiều cơ quan có dữ liệu mà không dám mở vì họ sợ vướng quy định pháp lý ở đâu đấy. Thứ hai, mở dữ liệu ra thì nguồn kinh phí ai chịu? Ví dụ dữ liệu ngành liên lạc đổ về hàng ngày rất lớn. Mở ra cho doanh nghiệp khai khẩn cũng tốt nhưng đòi hỏi đầu tư hạ tầng chịu tải thì kinh phí từ đâu? Ai sẽ chịu? Ngoài ra là tâm lý ngại ngần", ông Phúc lý giải.
nên, Giáo sư Hồ Tú Bảo cho rằng, vấn đề thúc bách nhất ở Việt Nam là tạo ra cơ sở dữ liệu nhà nước và có phần dữ liệu mở. Để làm được thì cần có luật để quy định dữ liệu nào được san sớt, chia sẻ đến đâu và cho ai.
Thiếu - thừa nhân lực
Đại học Oxford và McKinsey dự báo 50% công việc tại các nước phát triển sẽ được thay thế bởi các quy lớp lang động hóa trong 15 năm tới. Tỷ lệ này cao hơn ở các nước đang phát triển như Việt Nam, vì giá trị gia tăng của lực lượng lao động thấp so với mức làng nhàng thế giới. Do đó, nhu cầu đào tạo và đào tạo lại nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số trở thành thúc bách.
Trong khi một lượng cần lao sẽ thừa ra thì nhân lực cho các lĩnh vực công nghệ mới như trí óc nhân tạo (AI) lại khan hiếm. Thế giới đang có khoảng 300.000 chuyên gia AI nhưng nhu cầu thì đến hàng triệu. "Cửa nào" để Việt Nam giành người?
Một doanh nghiệp lớn quy mô khoảng 2.000 nhân viên tại TP HCM từng muốn thuê chuyên gia AI từ Silicon Valley về làm việc. Thế nhưng, đề nghị lương quá cao trong khi hiệu quả đo lường của chuyển đổi số ít nhiều còn mông lung, khiến doanh nghiệp này chùn chân.
|
|
Sinh viên một trường đại học tại TP HCM giờ tan học. Ảnh: Mạnh Tùng |
Giáo sư Bảo cho rằng Việt Nam đang cần nhân công diện rộng lẫn tinh hoa cho quá trình chuyển đổi số. Diện rộng thì cần sự nâng chất, cập nhật của các đại học. Tinh hoa thì không cần nhiều. "Muốn thuê nước ngoài thì nhân công đối ứng trong nước phải chuẩn bị tốt thì mới hiệu quả", ông nói.
nhân công cũng là một trong các khuyến nghị của ông Ryan Jacildo - Chuyên gia cáng đáng nghiên cứu mảng Kinh tế số cho khu vực Đông Nam Á của OECD.
“Một số đổi thay quan trọng về chính sách đào tạo nhân lực, hệ thống tính sổ và ký thác cũng như các chính sách bảo vệ thông báo và người tiêu dùng sẽ trở thành cấp thiết để Việt Nam phát huy hiệu quả quá trình chuyển đổi số, tiếp duy trì tốc độ phát triển kinh tế cao và ổn định như trong thời kì vừa qua”, ông Ryan Jacildo nêu.
Theo kế hoạch của Hàn Quốc, đến 2020 sẽ đào tạo được 5.000 chuyên gia AI. Còn ở Việt Nam, Đại học quốc gia TP HCM vừa thành lập một AI Club, quy tụ khoảng 50 chuyên gia đang làm việc trong các trường thành viên. Hiện ngành phân tách dữ liệu đã bắt đầu được mở ở một số trường đại học lớn với quy mô tuyển sinh mỗi trường vài chục sinh viên mỗi năm.
“AI sẽ đổi thay sâu sắc đến cách xã hội vận hành cũng như vận mệnh của các doanh nghiệp. Do đó, cần có chiến lược phát triển tổng thể và đồng nhất giữa các cơ quan hoạch định chính sách, các tổ chức nghiên cứu, các quỹ đầu tư công nghệ cũng như các doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ ứng dụng dữ liệu và công nghệ AI”, ông Ludovic Bodin - Đại sứ đầu tư quốc tế France AI nhấn mạnh.
Ngoài hai điểm cơ bản về dữ liệu và nhân công, các chuyên gia cho rằng, các mô hình số hóa đổi thay căn bản với mô hình kinh dinh truyền thống. Trước viễn ảnh tác động của chúng lên nhiều lĩnh vực của nền kinh tế, việc giải quyết các bài toán này bằng các dụng cụ hành chính, chính sách cần thăng bằng giữa lợi ích trước mắt và lâu dài.
"Việt Nam cần phải sớm xây dựng và triển khai Đề án phát triển kinh tế số quốc gia và các Chiến lược chuyển đổi số đối với các ngành kinh tế - kỹ thuật quan trọng khác trong nền kinh tế quốc dân, đồng thời cần có chính sách nâng cấp các ngành sinh sản thông qua ứng dụng sâu rộng công nghệ thông báo và tự động hóa, trung tâm là trong các ngành công nghiệp chế tác", ông Nguyễn Văn Bình - Trưởng ban Kinh tế Trung Ương nhận định.
Viễn Thông
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét