Vào ngày sinh nhật của mình 3 năm trước, hộp thư điện tử cá nhân của một giáo sư luật đã được chất đầy các thông báo từ
Facebook
về những lời chúc hạ sinh nhật trên "tường" Facebook cá nhân chủ nghĩa của ông. Những tin nhắn này khiến ông cảm thấy không vui. Hộp thư đầy gây phiền phức chỉ là một phần, điều thực thụ khiến ông không vui là đã tiết lậu ngày sinh của mình cho Facebook.
Việc cung cấp thông tin ngày sinh là không cấp thiết khi dùng mạng từng lớp, cũng không phải để tuân thủ theo chính sách riêng tây như một số người vẫn nghĩ. Bản thân ông đã không chú ý nhiều khi đăng ký thông báo – cũng như hồ hết các điều khoản điện tử khác, không có gì phải tranh luận hay băn khoăn cả. Ông tuân theo hướng dẫn của Facebook, nhập thông tin và bấm nút.
một đôi ngày sau đó, vị giáo sư luật này quyết định đổi lại ngày sinh của mình trên Facebook để tránh tình trạng tương tự vào năm tới. Nhưng khi tới sinh nhật "giả", hộp thư điện tử của ông lại một lần nữa chứa chan các thông báo từ Facebook. Hai trong số các thông điệp nhận được đến từ người nhà. Một trong hai người này ông đã chuyện trò điện thoại vào ngày sinh nhật "thật" của mình!
Sao cô ấy có thể không nhận ra đó là ngày sinh giả nhỉ?
Giả thuyết đưa ra: cô ấy đã bị "lập trình"!
Giáo sư luật Brett Frischmann nhắc đến ở đây cũng như bất kỳ ai trong số chúng ta. Và điều này đã khẳng định những hiềm nghi của ông, rằng hầu hết mọi người phản ứng tự động theo đề nghị của Facebook, cung cấp thông báo hoặc can hệ với bạn mình mà không thực thụ nghĩ nhiều về điều đó. Đó là bởi các công nghệ kết nối kỹ thuật số đang khiến con người cư xử giống như những chiếc máy phản hồi đơn giản. Đây là một trong những vấn đề chính mà Frischmann tranh cãi cùng Evan Selinger trong cuốn Re-Engineering Humanity (tạm dịch là Thiết lập lại Nhân tính). Đây là cuốn sách mới, đánh giá một loạt các giao diện tương tác con người - máy tính, bao gồm cả mạng từng lớp.
Truyền thông xã hội đóng một vai trò quan yếu trong cuộc sống đương đại. Facebook, LinkedIn và Twitter đã trở nên những phương thức cơ bản để giữ liên lạc với bạn bè, người thân và đồng nghiệp. Đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định chuẩn xác chừng độ mà các nền tảng này đang "lập trình" phản ứng của con người.
Các nền tảng mạng tầng lớp định hướng một chuỗi các hành vi từng lớp: Facebook thông tin chúng ta về sinh nhật của bạn bè; LinkedIn nhắc nhỏm ngày kỷ niệm liên hệ tới công việc của những người trong danh sách can hệ; Twitter hiển thị những đoạn tweet mà nhiều bạn bè của chúng ta đã like. Kết quả là, nhiều tương tác xã hội người – người đã bị thu gọn thành việc "bấm nút".
Do đó, chúng tôi đã quyết định thử nghiệm. Mùa hè năm 2017, chúng tôi đã tiến hành một khảo sát thực tại minh họa cách thức Facebook xây dựng để người dùng gửi lời "chúc mừng sinh nhật" tới bạn bè. Chúng tôi đã đề nghị 11 người thay đổi ngày sinh của mình trên Facebook thành một ngày tình cờ và sau đó chờ xem phản ứng của mọi người. Tổng kết lại, 10,7% trong số 10.042 người bạn đã chúc họ sinh nhật vui vẻ vào ngày mạo.
Một nhóm khác đã viết lời chúc và gửi tin nhắn trực tiếp hoặc gọi điện thoại để chúc mừng họ. Một số rất ít bạn bè nhận ra đó là ngày sinh giả. Khi so sánh số lượng lời chúc vào sinh nhật giả với những lời chúc họ nhận được vào ngày sinh thật năm 2016 và 2015, kết quả gần như tương đương. Kết quả sơ bộ này cho thấy Facebook đã "lập trình" người dùng tự động gửi lời chúc tới bạn bè trong danh sách của mình mà không hề quan tâm tới tính xác thực của ngày sinh.
Ngoài quyết định ban sơ có phản hồi hay không khi Facebook đề xuất chúc hạ sinh nhật tới bạn bè, người dùng có thể dừng lại và nghĩ suy về những gì sẽ nói khi soạn tin nhắn. Tuy nhiên ngay cả như vậy, có vẻ Facebook đã tạo ra các phản ứng nếp. Có một sự nhất quán đáng kể về nội dung tin nhắn, như thể mọi người đã làm theo các kịch bản "chuẩn". Đáng sửng sốt là, 27% tin nhắn có nội dung không gì khác ngoài "HPBD" (Happy Birthday) hay "chúc mừng sinh nhật", thậm chí còn không nhắc đến tên của người được chúc!
Facebook có thể tăng số lượng người mà chúng ta chúc hạ sinh nhật bằng cách nhớ giúp chúng ta ngày sinh của một người bạn cùng lớp nào đó hay một anh chị em họ hàng xa. Nhưng nếu nó trở thành hành vi được lập trình thì liệu còn có ý nghĩa không? Với những người không online Facebook hoặc không để thông báo ngày sinh công khai thì việc hạn chế thông tin của họ dẫn tới "thiệt thòi": không nhận được nhiều lời chúc từ các liên can không quá thân thiết. Xét cho cùng, vẫn thật tuyệt khi được nhớ đến, ngay cả khi chỉ là một lần mỗi năm.
bây giờ, các nền móng kỹ thuật số đang xây dựng nên những "người ảo" và chúng ta chẳng thể dựa vào các nền móng này để kiểm soát hay tìm hiểu về họ. Do đó, khi đến sinh nhật của mình, hãy tận hưởng cảm giác ấm áp từ những lời chúc của bạn bè - nhưng hãy nhớ rằng có thể họ không hề biết sinh nhật thực sự của bạn là ngày nào, cũng như khi thi bằng lái xe máy bạn chúc hạ họ vậy.
Theo Blog Scientific American
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét