Công nghệ nano trong phòng và trị HIV/AIDS

Hệ thống phân phối thuốc kháng retrovirus

Với kích tấc rất nhỏ, các hệ thống nano cũng có thể cải thiện hoặc điều chỉnh sự phân bố các thuốc thân nước và kỵ nước vào các mô khác nhau. áp dụng này đặc biệt quan trọng đối với sự phân phối thuốc kháng retrovirus (ARV) hướng đích các tế bào nhiễm HIV. Nhiều hệ thống phân phối thuốc có kích cỡ nano đã được ứng dụng đối với ARV bao gồm: Tiểu phân nano polymer, liposome, dendrimer, nhũ tương nano và hỗn dịch nano. Trong một số ban bố gần đây dựa trên các hệ thống polymer, các hỗn dịch nano chứa rilpivirine hay indinavir đã được nghiên cứu. Những dạng phân phối thuốc này cho thấy có tác dụng phóng thích thuốc duy trì và phân phối thuốc hiệu quả vào nhiều loại mô khác nhau, bao gồm cả đại thực bào hay não bộ. Một hệ thống phân phối thuốc nano khác chứa stavudine hoặc zidovudine được vi nang hoá dưới dạng liposome có khả năng gắn kết với đường mannose và galactose cũng cho thấy làm tăng độ kết nạp thuốc vào trong tế bào và thuốc đạt được nồng độ cao ở hạch bạch huyết, gan, lách và phổi.

Công nghệ nano có nhiều vận dụng trong điều trị và dự phòng HIV/AIDS.

Liệu pháp gene

Liệu pháp gene là một cách tiếp cận với nhiều triển vọng trong điều trị HIV/AIDS. Trong liệu pháp này, một đoạn gene (thường là phân tử siRNA - small interfering RNA) được chèn vào bên trong tế bào để ngăn trở sự lây truyền hoặc nhân lên của virus. Tuy nhiên, việc đưa được những đoạn gene này vào được bên trong các tế bào hoặc mô đặc hiệu lại là thách thức lớn nhất của liệu pháp. Công nghệ nano đã giúp khắc phục được vấn đề này. Ống nano (nanotube) đơn vách và carbosilane dendrimer cho thấy có khả năng đưa được phân tử siRNA vào các tế bào lympho T và tế bào đơn nhân ở máu ngoại vi. Ngoài ra, những phát triển gần đây trong các hệ thống phân phối siRNA dựa trên polymer và liposome có thể được tối ưu hoá để hướng đích các tế bào bị nhiễm HIV.

Liệu pháp miễn dịch

Một cách tiếp cận khác trong điều trị HIV/AIDS là điều hòa đáp ứng miễn nhiễm của cơ thể chống lại HIV bằng cách dùng các tác nhân điều hòa miễn nhiễm. Tế bào tua gai (dendritic cell - DC) là những tế bào trình diện kháng nguyên quan trọng chịu trách nhiệm phát động và điều phối sự phát triển đáp ứng miễn nhiễm tế bào và miễn bán máy in Đà Nẵng dịch dịch thể (tạo kháng thể). Nhiều phương pháp mới dùng công nghệ nano hướng đích để phân phối các nhân tố điều hòa miễn dịch có liên hệ đến DC. vận dụng có bước tiến xa nhất trong nghiên cứu lâm sàng sử dụng công nghệ nano cho liệu pháp miễn nhiễm đối với HIV/AIDS đó là chế phẩm miếng dán DermaVir.

ngừa HIV/AIDS

dù rằng quá trình phát triển các loại vắc-xin HIV/AIDS dựa trên nền móng công nghệ nano vẫn đang trong thời đoạn phôi thai nhưng đã có những bước tiến đáng kể trong thời gian gần đây. Nhiều hệ thống có thực chất lipid đã được nghiên cứu cho phân phối vắc-xin. Trong các nghiên cứu trên động vật, các protein hoặc đoạn gene mã hóa đặc hiệu của HIV được đóng gói trong các loại liposome, nhũ tương nano hay các tiểu phân nano polymer cho thấy có khả năng hoạt hóa đáp ứng miễn nhiễm cao phê chuẩn kháng thể đặc hiệu. Việc phát triển các loại vaccine HIV/AIDS hướng đích tế bào tua gai được phân phối trong các liposome cũng có những thành công khăng khăng.

ngoại giả, việc phát triển các chất tiệt trùng hiệu quả để đề phòng HIV/AIDS là một vấn đề thiết yếu. Các chất sát trùng này được bôi trực tiếp vào âm đạo để ngăn ngừa lây nhiễm HIV/AIDS hoặc các bệnh lây lan qua đường dục tình khác. Các tiểu phân nano polymer cũng đang được nghiên cứu để phát triển các chất tiệt trùng kháng HIV/AIDS, trong đó chúng được dùng để phân phối protein PSC-RANTES (chất ức chế đồng thụ thể CCR5 cần thiết cho HIV gắn kết và thâm nhập vào tế bào CD4+T) và các phân tử siRNA đặc hiệu HIV đóng vai trò là một tác nhân tiệt trùng.

DS. Ngọc Nguyễn

( (Theo ncbi.nlm.nih.gov) )