Theo số liệu của Tổng cục Hải Quan, Việt Nam xuất khẩu 10.811 tấn tiêu các loại trong nửa đầu tháng 5/2018, tăng 11,57% về lượng nhưng giảm 34,94% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Nửa tháng xuất khẩu của Việt Nam cũng đủ là một con số "khủng" so với sản lượng tiêu cả năm 2017 mà Campuchia sản xuất được, ước khoảng 23.000 tấn. Năm ngoái, Việt Nam vẫn giữ ngôi quán quân kiên cố về xuất khẩu hồ tiêu, với 62,5% thị phần. Tuy nhiên, giá tiêu là một câu chuyện khác.
Ông Pascal Billaud - tổng giám đốc Central Food Retail Group kiêm Đại sứ châu Á về hướng dẫn địa lý của liên hợp Quốc cho biết, cũng là tiêu, nhưng tiêu đen Kampot (Campuchia) giá 15 USD mỗi kg, Thái Lan 6 USD, còn Việt Nam chỉ 5,04 USD một kg.
|
|
Từ trái sang, tiêu Kampot của Campuchia và tiêu đen của Thái Lan được đóng gói để bán sỉ. |
Theo chuyên gia này, điều đó cho thấy Việt Nam chưa làm tốt ích lợi của chỉ dẫn địa lý trong việc tăng năng suất cho người trồng. Các lợi ích khác về truy xuất cỗi nguồn sản phẩm, nhãn hiệu phê chuẩn sản phẩm có chỉ dẫn địa lý cũng chưa được phá hoang triệt để.
Trong khi đó, Campuchia thu hoạch được 102 tấn tiêu mang thương hiệu Kampot năm ngoái, với 70% xuất khẩu và 30% bán tại các cửa hàng đặc sản phục vụ du lịch. Thương hiệu tiêu Kampot được chăm chút rất chu đáo. Cuối tháng 3/2018 vừa qua, đích thân Bộ trưởng Thương mại Campuchia - Pan Sorasak đã có chuyến công du chừng thị trường cho mặt hàng này ở châu Âu.
"Có một thứ nông phẩm ta có lợi thế đặc biệt để có thể phát huy ngay mà còn chưa được chú ý là hướng dẫn địa lý. Chúng ta vẫn đang hoang gia tài lớn đó", bà Vũ Kim Hạnh - chủ toạ Hội doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao nói.
Hiện Việt Nam có 66 sản vật được Cục sở hữu trí óc cấp bảo hộ hướng dẫn địa lý. Tuy nhiên, theo bà Hạnh, Việt Nam thiếu một "đạo diễn" chung để phát huy gia tài này, trong khi Thái Lan, và gần đây là Campuchia đang tận dụng tốt.
Với 77 thành thị, Thái Lan đang đặt đích mỗi tỉnh có ít ra một sản phẩm có chỉ dẫn địa lý. Trong đó có sự liên kết của các thành phần gồm: Người trồng/nhà sản xuất; Tiêu chuẩn chỉ dẫn địa lý; Sản phẩm có hướng dẫn địa lý; Chợ; Cục sở hữu trí não; Phát triển sản phẩm và thiết kế bao bì.
Tại nước này, tiêu chuẩn chỉ dẫn địa lý khác nhau tùy theo từng sản phẩm. Các sản phẩm chỉ dẫn địa lý thi bằng lái xe máy a1 không cần phải là một sản phẩm hữu cơ mà đốn là các sản phẩm nông nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn của Thai Gap, được áp dụng từ Global Gap.
"Với hướng dẫn địa lý, tôi nghĩ Việt Nam nên đẩy mạnh phát triển nhận thức của người dân, tạo ra nhiều hình thức đào tạo, giáo dục con người . Ở Thái Lan, chúng tôi giáo dục người dân về tác động, ích lợi của chỉ dẫn địa lý. Nhiều người còn là "nhà phát minh" cho chính nơi sinh sản của họ. Họ cập nhật được tình hình, các chỉ số, cách bảo vệ... vì vậy, họ làm cho khách hàng tin tức và mua sản phẩm từ những khu vực này", ông Pascal Billaud nói.
Doi Chaang Coffee được đặt theo tên của ngôi làng trên các ngọn đồi tại đông bắc Thái Lan là ví dụ. Người dân cày ý thức được tên tuổi đặc sản của mình nên họ cam kết về quy trình hữu cơ, bảo đảm chất lượng và hương vị tốt nhất.
Vị đại sứ cũng đưa lời khuyên, với các sản phẩm hướng dẫn địa lý mà Việt Nam hiện đang xuất sang Trung Quốc thì "nên bảo vệ những khu vực sản xuất này, đảm bảo sự thăng bằng và công bằng cho nông dân".
Trong một sự kiện được tổ chức vào giữa năm ngoái, Trung tâm Phát triển Tài sản sở hữu trí não cho hay, một số đặc sản như cam Cao Phong (Hòa Bình) đã tăng 100% giá trị sau khi được cấp chỉ dẫn địa lý. Chè Mộc Châu (Sơn La) có bao bì mang hướng dẫn địa lý cũng có giá cao hơn từ 1,7 đến 2 lần các loại chè không có bao bì chỉ dẫn.
Tuy nhiên, cũng có những sản vật sau khi được cấp hướng dẫn địa lý lại có xu hướng đi xuống: bị vỡ hoang kiệt, chất lượng suy giảm, bị làm giả… nên phải vất vả cạnh tranh, thậm chí có nguy cơ biến mất.
*49 sản vật Việt Nam đã được bảo hộ hướng dẫn địa lý tính đến tháng 4/2017
Viễn Thông
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét