Nhiều thanh niên Hàn Quốc muốn 'đừng thống nhất' với Triều Tiên

Thanh niên Hàn Quốc chụp ảnh tại làng Bukchon Hanok, thủ đô Seoul. Ảnh: Reuters .

Sau hội nghị thượng đỉnh liên Triều hôm 27/4, một bầu không khí lạc quan bao trùm thủ đô Seoul của Hàn Quốc như lời Tổng thống Moon Jae-in phát biểu "Mùa xuân đã đến bán đảo Triều Tiên". Khẩu hiệu giăng trên phố ở trung tâm Seoul và các bài báo cũng truyền đi một thông điệp đầy hy vọng hao hao, khiến người dân càng thêm náo nức.

"Tôi đã khóc khi chứng kiến cảnh tượng đó", Lee Chan-young, sinh viên 20 tuổi ngành ẩm thực nhớ lại thời điểm lịch sử khi lãnh đạo Triều Tiên bắt tay Tổng thống Hàn Quốc tại ranh giới quân sự phân chia hai miền. "Cảm giác giống như giấc mơ đã trở thành hiện thực".

Không ai nghi ng ờ về tầm quan yếu lịch sử của hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần thứ ba tại làng đình chiến Panmunjom hồi cuối tháng 4. Lần đầu tiên kể từ năm 1953, một lãnh đạo Triều Tiên đặt chân lên cương vực Hàn Quốc. Tuy nhiên, cuộc gặp này cũng đánh dấu sự khởi đầu cho một tiến trình dài và phức tạp để thiết lập hòa bình thực sự trên bán đảo Triều Tiên sau 7 thập niên bao tay và cừu địch. Và tiến tới mục tiêu xa hơn nữa là thống nhất hai miền Nam - Bắc.

Từ "thống nhất" không chỉ xuất hiện 4 lần trong tuyên bố chu ng giữa lãnh đạo hai nước sau hội nghị lịch sử mà còn được đưa vào tiêu đề của "Tuyên bố Panmunjom về Hòa bình, Thịnh vượng và hợp nhất cho bán đảo Triều Tiên". Đối với cả Hàn Quốc và Triều Tiên, đây là mục tiêu tối quan yếu.

Tuy nhiên trên thực t ế, nhiều người Hàn Quốc cho rằng tương lai hợp nhất hoàn toàn xa vời. Hàng chục năm chia cắt đã tạo ra một hố sâu ngăn cách ngày càng rộng giữa hai nhà nước về mặt kinh tế và văn hóa. Theo các nhà phân tích, kể cả trong trường hợp khả quan nhất, nếu người dân Hàn Quốc sẵn lòng và chủ động, thì để thu hẹp khoảng cách này cũng phải mất nhiều năm.

Đối với thế hệ trẻ sinh ra sau chiến tranh và không có chút ký ức nào về một Triều Tiên hợp nhất trong dĩ vãng, ý niệm về sự hợp nhất càng trở thành mờ nhạt. Nhiều người thậm chí còn cho rằng cuộc "hôn phối" giữa một Hàn Quốc phát triển theo tư bản chủ nghĩa và một Triều Tiên khép kín và lạc hậu sẽ không đem lại nhiều ích lợi.

Theo kết quả khảo sát của Viện Hàn Quốc về thống nhất nhà nước, tỉ lệ công chúng ủng hộ việc hợp nhất giảm dần đều theo thời kì, từ mức 69,3% số người được hỏi hồi năm 2014 tin rằng thống nhất là điều cấp thiết, xuống chỉ còn 57,8% năm 2017. Đặc biệt tỉ lệ ủng hộ trong nhóm người trẻ còn thấp hơn mức làng nhàng rất nhiều. Theo khảo sát này, chỉ 38,9% thanh niên trong độ tuổi 20 tán đồng.

"hẳn nhiên chúng tôi cùng một dân tộc, thậm chí cùng một chủng tộc", Ban Jae-hoon, một nhân viên văn phòng 28 tuổi làm việc ở Seoul, nói. "Nhưng xét về mặt chính trị và quân sự, chúng tôi bấy lâu là kẻ thù của nhau".

Một khảo sát của Viện Asan Nghiên cứu về Chính sách chỉ ra rằng thanh niên Hàn Quốc có thiên hướng nhìn Triều Tiên như một mối đe dọa đối với an ninh đất nước hơn là một nhà nước có cùng nền tảng lịch sử. Điều này không gây kinh ngạc vì hồ hết người trẻ Hàn Quốc lớn lên và được giáo dục rằng nhà nước hàng xóm có tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân và luôn có hành động khiêu khích quân sự.

"Không giống như những người đang ở độ tuổi 60 trở lên, nhiều người trong độ tuổi 20 đơn giản chỉ nhìn Triều Tiên như 'kẻ thù' hay 'kẻ xa lạ'", bẩm phân tách. "Nhiều thanh niên Hàn Quốc coi mối đe dọa từ Triều Tiên nghiêm trọng đến mức tin rằng ích lợi lớn nhất của việc thống nhất là giúp giảm nguy cơ xảy ra chiến tranh trên bán đảo này".

Kinh tế Triều Tiên, nếu so với nền kinh tế xếp thứ 11 thế giới của Hàn Quốc, quả tình nhỏ bé. Khoảng cách "một trời một vực" giữa hai nhà nước có thể thấy trong mọi lĩnh vực bao gồm giáo dục, chăm chút y tế và cơ sở hạ tầng. Nhiều chuyên gia kinh tế dự đoán, để thu hẹp khoảng cách này, Hàn Quốc sẽ phải chi 5.000 tỷ USD, gấp 3,3 lần GDP của nước này năm 2017.

"Thanh niên Hàn Quốc không sẵn sàng ưng gánh nặng kinh tế này", Jo Dong-joon, phó giám đốc của Viện Nghiên cứu Hòa bình và hợp nhất của trường đại học nhà nước Seoul, nhận định.

Dấu hiệu hăng hái

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) bắt tay Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại hội nghị thượng đỉnh liên Triều ngày 27/4 ở làng đình chiến Panmunjom. Ảnh: AP .

Bất chấp thực tiễn ngày hợp nhất còn xa xăm, lãnh đạo Hàn Quốc và Triều Tiên đã có những bước đi cụ thể để kéo hai quốc gia xích lại gần nhau, bao gồm khởi động lại chương trình đoàn thi bằng lái xe máy a1 tụ cho những gia đình bị ly tán trong chiến tranh và mở rộng các hoạt động trao đổi văn hóa giữa người dân hai nước. Lãnh đạo Kim Jong-un và Tổng thống Moon Jae-in cũng tuyên bố kế hoạch thiết lập một văn phòng liên lạc đặt tại thành thị Kaesong của Triều Tiên.

Joan Cho, phó giáo sư nghiên cứu về Đông Á tại trường đại học Wesleyan ở Middletown, bang Connecticut, Mỹ nhận xét những hoạt động đàm đạo như vậy giữa hai nước, cùng với kinh tế Triều Tiên được cải thiện, sẽ đổi thay quan điểm của công chúng Hàn Quốc về việc thống nhất.

"thực tại là chuyến thăm của Kim Jong-un đã có tác động hăng hái đối với thanh niên Hàn Quốc", ông Cho nhận xét. "Họ nhìn thấy một mặt khác của lãnh đạo Triều Tiên mà từ trước đến giờ họ chưa từng thấy qua cách ông ấy cười đùa... (Nhưng) đ ây có thể chỉ là thời kỳ tuần trăng mật", chuyên gia đạo báo còn quá sớm để lạc quan.

"Tôi không nghĩ ông ấy là một người tốt, nhưng cách nhìn của tôi về ông ấy hăng hái hơn một tẹo vì tôi thấy vậy hội thoại của ông", Yang Eun-jun, một sinh viên 26 tuổi ở Seoul nói. "Ông ấy không phải là kẻ hoàn toàn rồ dại".

An Hồng